TACLOBAN CITY – Pira nga residente han Albuera, Leyte ngan Palompon, Leyte ha bulig han usa nga environmental advocacy group iton nagpasaka hin kaso ha Regional Trial Court ala kontra ha DBSN Farm Agriventure Corp, usa nga dressing plant nga gin aalegar gintatag-iyahan ni Palompon, Leyte Vice Mayor Ramon Oñate.
Ha ginpasaka nga environmental complaint, gin aalegar nga an mao nga dressing plant hin manok in naggagawas daw hin malain nga baho nga nahihinggok han mga residente kon diin pira haira in nakakaabat hin diru-dilain nga sakit.
Usa daw gihapon ini nga rason kon kay ano nga namamatay an mga isda usa nga sapa ha ha Brgy. Antipolo, Albuera, Leyte kon diin ginhahapil daw an mga liquid waste tikang ha planta.
Sumala ha testimonya han usa ha mga complainant nga hi Lina, diri niya tunay nga ngaran, upat na daw katuig hira nga nag aantos ha alimyon tikang han planta.
“Ang gusto lang namo is proper waste disposal, mahinto ang pagkabaho kay pagkatug namo sa gabii hangtud pagmata namo sa buntag, mao gud amo problema until now”, pahayag ni Lina ha usa nga interview.
Sumala pa hini nga umaro na daw hira hin bulig ha barangay council ngan nagfile na liwat hira hin petition para magcomply an dressing plant ha proper waste disposal tikang han 2016 pero ginpoproseso pa daw an ira reklamo kutob yana.
“Dili namo igpush nga ig-close kay daghan ang nagtrabaho and makatabang pud sa mga molopyo pero pangitaan nilag paagi nga mawa ang baho”, kadugangan nga testimonya ni Lina.
Samtang subay naman ha usa pa nga nagrereklamo nga hi Amor, diri niya tunay nga ngaran, taga Brgy. San Joaquin, Palompon, Leyte haira daw liwat lugar gindadara ngan ginhahapil iba pa nga mga basura tikang ha planta sugad nala han magbaho nga tinae, dugo ngan barahibo han manok nga ginsusulod la ha drums o di man ngani plastic bags.
Pira haira in nakakaeksperyensiya daw hin pagsinuka ngan pag uro uro tungod daw gihapon ha malain nga baho ngan mga langaw tikang ha dumping area nga pira la kametros an kahirayo ha ira balay.
Mababaruan nga an Brgy. San Joaquin in aada ha buffer zone ha gindeklara nga watershed han Ormoc Nay kon diin kaparte ini han National Integrated Protected Areas System o kon NIPAS Act of 2018 ( RA 11038).
Nagawas gihapon ha reklamo nga an DBSN in waray daw lisensiya o aprobado nga waste treatment ngan disposal facility para ha mga hugaw nga gingagawas han ira planta.
Mayda daw gihapon tulo nga pollution cases an DBSN Farm Agriventure Corp. ha Department of Environment Natural Resources ( DENR ) – Pollution Adjudication Board ngan ha DENR- EMB 8 Office nga pending pa ha pagkayana.
Tikang liwat dida han 2017 kutob yana in tulo na kabeses nga nag issue an DENR- EMB hin notice of violations ala kontra han mao nga dressing plant pero waray la gihapon ini kareresolba kutob ha pagkayana.
Gintalinguha naman han Bombo Radyo nga makuha an panig ni Vice Mayor Oñate pati an DENR- EMB pero waray pa hira baton kasumpay ha mao nga issue kutob ha pagkayana.
