TACLOBAN CITY– Lumutaw ha 2023 Annual Audit Report han Commission on Audit (COA) para sa Department of Public Works and Highways (DPWH) an P783,529,617.36 nga advance payments ha mga kontratista kutob yana nga urhi nga hugna hiton tuig.
An mga pondo in para ha 353 proyekto nga imprastraktura nga nahuman, terminated, o naghuhulat hin terminasyon han kontrata.
Nagpahimatngon an COA nga ine in pagtalapas ha Revised Implementing Rules and Regulations (IRR) nga RA No. 9184 nga nagdudurot hin kadilikaduhan ngan dako an mawawara ha pondo hiton gobyerno.
Kalakip ha mga nahibaruan han COA an mga masunod:
P 388 milyon para ha 253 nahuman na nga proyekto, P 351.7 milyon para ha 94 nga terminado nga proyekto, P 43.7 milyon para ha unom nga proyekto nga naghuhulat han terminasyon.
An mga waray kabawi nga advance payments in nagpapakita hin kapakyasan nga ibanan an mga bayad nga nagmamando hin 15% nga reduction tikang ha periodic progress payments han mga kontratista kutob nga dayon na ine nga mabayaran an nasabi nga mga advances.
Dabi naman ha nasabi nga isyu an kapakyasan nga ig-forfeit an advance payment bonds ha oras han terminasyon han kontrata.
Sugadman an kakulangan ha monitoring ngan sakto nga pag-iban tikang ha mga billing han kontratista.
Dire gihapon kompleto an accounting records nga pagkadelatar ha proseso han mga claim hiton kontratista.
Magin an waray kabawi nga advances in nagdudurot hin dako nga kantidad han pondo han publiko ngan dire magagamit han gobyerno para ha iba nga mga importante nga proyekto.
Sanglit nga ginpaangbit han COA nga hangyuon an dayon nga pagbabayad tikang ha mga kontratista o ig-forfeit an ira mga post-bonds.
Kinahanglan gihapon nga tikangan an legal nga aksyon kontra ha mga bumaribad nga igbalik an mga advances.
Mahugot nga ginpapatuman an pagsunod ha IRR han RA No. 9184 ngan mga patakaran han DPWH ha pagbawi han advance payments.
Sugadman an upayon pa an monitoring mechanisms agud nga masigurado an napapanahon nga pag-iban han advances tikang ha progress billings.
Kinahanglan gihapon nga igpatuman an mga probisyon han kontrata nga nagtutugot ha pag-iban han advances tikang ha mga claim sugadman ha mga presente nga proyekto nga may kaparehos nga kontratista.
Kinahanglan gihapon ig-dugang an mga administrative sanctions kontra ha mga tinaglawas nga pakyas nga sumunod ha mga proseso han pagbawi.
Ha lain nga bahin, ginpaangbit naman han DPWH an padayon nga paningkamot nga tagan kabatunan an isyu, kalakip an pag-isyi han mga demand letters ha mga kontratista, pakikipagbinuligay ha mga regional offices agud nga igpatuman an koleksyon, ngan pagdumara hin mga legal nga remedyo.
Ha kaluyo hine, gintagan duon han COA an importansya han pagsunod ngan kadugangan nga mga remedial nga aksyon agud nga malikayan an pagdako han dire nababawi nga mga advances.
